Urodził się 12 grudnia 1942 roku w Golejewie koło Kruszwicy. Dziennikarz, autor, prezes Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, społecznik. 

W latach 1961-1966 studiował filologię polską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Swoje życie zawodowe związał z dziennikarstwem. Pracował m. in. w redakcjach „Dziennika Wieczornego”, „Gazety Pomorskiej”, w miesięczniku „Promocje Kujawsko-Pomorskie”. Od 2015 roku jest redaktorem naczelnym „Dziennika Bydgoszczy”. 

26 kwietnia 1999 roku został wybrany Prezesem Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy i funkcję tę nieprzerwanie sprawuje do dzisiaj. To najdłuższa prezesura TMMB w dziejach – w 2011 roku otrzymał tytuł Prezesa Honorowego TMMB.  

Jest jednym z najbardziej aktywnych bydgoskich działaczy społecznych. Dzięki jego staraniom zrekonstruowano pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa (wyburzonego przez hitlerowców w 1939 roku), a nad wejściem do budynku przy ul. Jana i Jędrzeja Śniadeckich 55 w Bydgoszczy odsłonięto tablicę upamiętniającą  Szczepana Jankowskiego, niewidomego wirtuoza – organisty, który w latach 1938−1975 mieszkał właśnie w tym domu. Był też jednym ze współorganizatorów odsłonięcia w kościele pw. Świętych Polskich Braci Męczenników tablicy nieżyjącego już dziś ks. Prałata Romualda Biniaka proboszcza tejże parafii, kapelana TMMB.

Jest autorem wielu książek, albumów i publikacji o Bydgoszczy, m. in.  „Bo to jest Bydgoszcz", „Papież Jan Paweł II w Bydgoszczy”, serii wydawniczej „Bydgoszcz miasto na Kujawach”, albumu "Piękna stara Bydgoszcz”, a także „Bydgoszcz w blasku symboli”. Jest też jednym z inicjatorów i redaktorem całości wydania „Encyklopedii Bydgoszczy” t. 1-2 . Jest też redaktorem wielu wydawnictw o Bydgoszczy, np. „Muzyczna Bydgoszcz”, „Bydgoszcz. Prawda i mity”, „Wierni swemu miastu”, unikatowej antologii „Bydgoskie legendy i przypowieści”. 

Jerzy Derenda od wielu lat kieruje kwestą na ratowanie najstarszych bydgoskich nekropoli.