Zakres prowadzonych konserwatorskich prac obejmuje wymianę górnych i dolnych wrót w trzech śluzach:

• nr IV przy ul. Wrocławskiej (prace zakończone)
• nr V przy ul. Czarna Droga (zdemontowano stare wrota)
• nr VI przy ul. Bronikowskiego (prace zakończone)

Celem jest przede wszystkim przywrócenie należytego stanu technicznego, co umożliwi dalszą bezpieczną eksploatację śluzy. Ze względu na zabytkowy charakter obiektu wszystkie elementy wrót wykonywane są metodą odtworzeniową na podstawie stanu istniejącego (wrota zachowały swój kształt oraz charakter). Zachowana została część stalowych okuć i mechanizmów regulacyjnych.

W związku z licznymi odkształceniami ścian głowy górnej i ścian głowy dolnej, spowodowanymi wiekiem obiektu obydwie pary każdych wrót musiały zostać odtworzone w warunkach warsztatowych na wzór konstrukcji istniejącej. Nowa konstrukcja wrót wykonywana jest z modrzewia europejskiego. Wrota przy Wrocławskiej i Bronikowskiego zostały już zamontowane. W ciągu miesiąca nowe wrota zostaną osadzone też w śluzie przy Czarnej Drodze. Prace wykonywane są przez firmę Mój dom z drewna z Podlasia nadzorowane są przez Miejskiego Konserwatora Zabytków. Zakończenie robót o wartości 3,7 mln zł zaplanowano jesienią. Po odbiorach wrota będą objęte 5-letnią gwarancją.

W wakacje podpisaliśmy natomiast umowę o wartości 160 tysięcy złotych na przygotowanie dokumentacji projektowej związanej z dodatkowym oświetleniem śluz. Projektanci opracują dwa warianty iluminacji  zabytkowych obiektów hydrotechnicznych, które podkreślą ich walory historyczne i wizualne. Gotową dokumentacją będziemy dysponować za pół roku.

Ostatnio wokół Kanału Bydgoskiego zleciliśmy też szereg innych inwestycji związanych z rewitalizacją tego obszaru:

• Budowę drogi rowerowej pomiędzy Flisami i Osową Górą (długość ok. 500m,  prace na finiszu)
• Budowę ścieżki pieszej na Miedzyniu (długość ok. 700m,  pomiędzy ulicami Krośnieńską i Plażową, Inwestycja obejmuje również stworzenie miejsc wypoczynku i rekreacji poprzez m.in. montaż małej architektury, wykonanie nasadzeń zieleni niskiej, renowację trawników, wykonanie łąki kwietnej, prace na finiszu).
• Dosadzenie nad brzegami Kanału Bydgoskiego ponad 100 nowych drzew (lip, brzóz, jabłoni, śliw, ozdobnych,  oraz 250 krzewów (tawuły, berberysy, rokitniki, tarniny, nasadzenia finalizowane będą jesienią).
• Budowę placu zabaw na Okolu (z urządzeniami zabawowymi nawiązującymi do otaczającej teren przyrody, roślin znajdujących się nad Kanałem. Wygląd i wyposażenie placu ma pomagać lepiej zrozumieć ważną rolę pszczół w ekosystemie, zadanie po odbiorach).
• Umocnienie brzegów po stronie Wilczaka (zadanie odebrane).
• Budowę boiska do gry w bule  oraz tyrolki – czyli zjazdu linowego przy Czarnej Drodze (przed przetargiem).
• Dostarczenie mobilnej sceny na potrzeby imprez plenerowych (konstrukcja odebrana przez Muzeum Kanału Bydgoskiego)

Unikatowy zabytek

Stary Kanał Bydgoski to zachowany do dziś odcinek sztucznej drogi wodnej wybudowanej w latach 1773 – 1774. Koncepcja budowy połączenia wodnego Brdy i Noteci przecinającego linię wododziału powstała za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1766 roku jeden z najwybitniejszych kartografów Franciszek Florian Czaki opracował projekt kanału Brda-Noteć. Z uwagi na I rozbiór Polski, który nastąpił w 1772 r., prace nad projektem zostały wstrzymane. Koncepcje połączenia rzeki Brdy i Noteci przejął i zrealizował król pruski Fryderyk II na podstawie projektu powstałego również w 1772r. autorstwa Franza Balthasara Schönberga von Brenkenhoffa. Prace budowlane, którymi kierował Wilhelm Dornstein, trwały od wiosny 1773r. do połowy września 1774r. W tym czasie powstał kanał długości 26,7 km z 10 drewnianymi śluzami. Pracujemy nad uznaniem Kanału Bydgoskiego za pomnik historii. To niezbędny krok, który pozwoli następnie starać się o wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Więcej informacji na ten temat znajduje się w tekście "Kanał Bydgoski - walczymy o godny status i pieniądze".

Fot: Mój dom z drewna Tomasz Waszkiewicz/UM Bydgoszcz