Prof. Józef Szala urodził się w 1938 roku. W 1961 roku ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej. Od 1966 roku pracował w Akademii Techniczno-Rolniczej (obecnie Politechnika Bydgoska) na Wydziale Mechanicznym, której w 1990 roku został rektorem.
Za wybitne osiągnięcia naukowe w 1987 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. W roku 2009 otrzymał godność doktora honoris causa Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, a w 2014 otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Opolskiej. Ponadto otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, m. in. 25 dyplomów i medali szkół wyższych, 10 nagród ministrów, 2 nagrody w konkursach naukowych oraz 2 nagrody Prezesa Polskiej Akademii Nauk (1997 i 2007).
Autor ponad 100 publikacji naukowych, 14 opracowań zwartych, patentów i licznych opracowań projektowych.
W 2018 r. w uznaniu zasług dla naszego miasta prof. Józef Szala odsłonił swój autograf w Bydgoskiej Alei Autografów przy ul. Długiej.