1. Na jakim etapie są prace projektowe, kto je wykonuje?

• Z myślą o możliwości wybudowania nowych tras  w oparciu o środki z funduszy europejskich już z końcem 2019 ogłoszony został przetarg na wykonanie wielowariantowej koncepcji. Najkorzystniejszą ofertę złożyła  firma Databout sp. z o.o (wówczas funkcjonująca pod nazwą WYG International), z którą podpisana została umowa.  Warto podkreślić, że jednym z kryteriów wyboru tego wykonawcy było duże doświadczenie zespołu projektowego. Firma od ponad 20 lat zajmuje się zarządzaniem wielodyscyplinarnymi projektami społeczno-gospodarczymi i infrastrukturalnymi. Z końcem ubiegłego roku przekazała ona wstępne opracowania, które poddajemy pod konsultacje społeczne. Zależy nam na przeanalizowaniu opinii mieszkańców na tak wczesnym etapie. Projektanci otrzymują już teraz wnioski bydgoszczan, które muszą przeanalizować i tam gdzie to możliwe zaproponować alternatywne rozwiązania. Należy podkreślić, iż konsultujemy wstępną koncepcję rozwiązań projektowych. Do projektu budowlanego, a tym bardzie robót budowlanych jeszcze długa droga – opracowanie powstało z myślą o wykorzystaniu środków finansowych w perspektywie dofinansowań unijnych 2021-27.

2. Skąd pomysły na trasy tramwajowe przez Szwederowo, wzdłuż  ul. Wyszyńskiego i przez Bocianowo do Dworca PKP?

• Budowa trasy tramwajowej w ulicy Solskiego, Pięknej, Szubińskiej, Kruszwickiej była planowana już w latach 70.XX wieku. Została w związku z tym ujęta w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania miasta oraz wielu innych dokumentach planistycznych. 

• Możliwość zaprojektowania trasy wzdłuż ul. Wyszyńskiego powstała w 2010 roku po odstąpieniu przez GDDKiA od planu budowy trasy ekspresowej S5 przez środek  miasta (wzdłuż ul. Wyszyńskiego i Jana Pawła II). Wcześniej teren rezerwowany był pod jezdnie drogi szybkiego ruchu.

• Znacznie wcześniej powstawały natomiast alternatywnego połączenia dworca PKP z ul. Gdańską. Warto przypomnieć, że pierwsze plany powstające po wojnie zakładały np. wytyczenie torowiska wzdłuż ul. Śniadeckich. W latach 70. XX wieku analizowano też  możliwość wybudowania alternatywnej ulicy od placu Wolności po śladzie ul. Zduny do skrzyżowania ul. Dworcowej i Matejki. W trakcie prac koncepcyjnych nad odtworzeniem połączenia do dworca kolejowego w 2009 roku wybierając wariant trasy przez ul. Naruszewicza uzasadniano go możliwością docelowego wydłużenia trasy od ul. Rycerskiej w kierunku ul. Gdańskiej. Pomysł ten uwzględniła Rada Miasta przyjmując w ubiegłym roku miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla Bocianowa. Dopuszcza on możliwość trasowania linii tramwajowych zarówno wzdłuż ul. Chocimskiej jak i wzdłuż torów odstawczych wzdłuż ul. Artyleryjskiej. Oba rozwiązania do analizy rekomendował ZDMIKP. Utworzenie nowych alternatywnych tras w północnej części Śródmieścia i na Bartodziejach pozytywnie oceniło również Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Transportu Publicznego w Bydgoszczy. Społeczny Rzecznik Pieszych uznał za pilną konieczność wykonanie odcinków łączących pojedyncze odnogi  sieci tramwajowej w pełną sieć, niezbędną dla prowadzenia tras alternatywnych, w tym m.in.  połączenia Rycerska – Gdańska. Wariant z ul. Nowoświecką i Chocimską jest najmłodszy, ale uwzględniliśmy poddając go pod konsultacje między innymi planowane inwestycje związane z powstaniem w tej części Śródmieścia dużego zespołu zabudowy mieszkaniowej.

3. Dlaczego projektanci założyli  konieczność wyburzenia kamienic na rogu ul. Gdańskiej i Chodkiewicza?

• Kluczowe jest dla nich projektowanie nowej trasy w oparciu o wytyczne techniczne, które jest ściśle określone przepisami (rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie). Ten dokument określa m.in. takie parametry torowisk jak promienie łuków, odległości od budynków itp. Żadne decyzje przesądzające o losie budynków nie zapadły. Warto podkreślić, że każdy projekt zakładający m.in.  ingerencję w budynki o charakterze zabytkowym, związany z ingerencją w środowisko musi uzyskać pozytywną opinię niezależnie działających organów np. decyzję środowiskową z RDOŚ, czy opinię konserwatora zabytków.

4. Czy są alternatywne rozwiązania w stosunku do wyburzeń?

• Częścią pracy zespołu projektowego jest przedstawienie alternatywnych rozwiązań. Przekazaliśmy już projektantom pierwsze wnioski i sugestie mieszkańców złożone w ramach konsultacji,  w tym również te dotyczące skrzyżowania Gdańska – Chodkiewicza – Chocimska. Projektanci pracują nad tym zagadnieniem, czekamy na ten materiał. Warto jednak już teraz zaznaczyć, że rezygnacja z relacji skrętnych mocno ograniczy funkcjonalność planowanego do rozbudowy układu sieci tramwajowej. Nie pozwoli na wykorzystanie atutu trasy alternatywnej. Możliwe byłoby wówczas trasowanie nowej linii z Rycerskiej wyłącznie w kierunku Bielaw. Projektanci przeanalizują również inne rozwiązania takie jak np. asymetryczne ułożenie torowisk względem osi jezdni, ale takie rozwiązanie skutkować  będzie zdecydowanym wydłużenie czasów przejazdów i przejścia ważnego skrzyżowania dla kierowców, pasażerów komunikacji miejskiej, rowerzystów i pieszych. Rozważane będą wszystkie wskazane możliwości, a do realizacji i wybrany najlepszy wariant, możliwy do realizacji.

5. Czy warto inwestować w rozwój sieci tramwajowej na tak gęsto zurbanizowanym obszarze Śródmieścia?

• Komunikacja szynowa wymaga dużych nakładów finansowych, ale się opłaca. Bardzo ważne jest to, żeby torowiska planować tam, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione i opłacalne. Transport szynowy najczęściej jest wydzielony. W Bydgoszczy tramwaj zazwyczaj porusza się po innej części jezdni, niż samochód lub autobus. W efekcie tramwajem często dojedziemy choćby do pracy nie tylko taniej, ale też szybciej, niż własnym autem. Niewątpliwą zaletą tramwajów jest ich pojemność, znacznie większa od autobusów. Te pojazdy są też w pełni ekologiczne – nie emitują spalin, zużywają mniej energii. Są użytkowane znacznie dłużej niż autobusy . W ocenie wielu ekspertów tramwaj na obszarze Śródmieścia jest wyjątkowo miastotwórczym rozwiązaniem sprzyjającym rewitalizacji.

6. Czym są analizowane na ul.  Wyszyńskiego torowiska zielone z odkrytymi szynami?

• W Bydgoszczy takie rozwiązanie do tej pory nie były stosowane. Przykład bierzemy m.in. z Krakowa. Konstrukcja torowiska jest podobna, jak przy torowisku klasycznym tzn. niezabudowanym od góry płytą betonową, z tą różnicą, że całość jest zwieńczona zielenią. Trawa wygląda więc estetycznie. Utrudnieniem jest tutaj konieczność nawadniania i serwisowania torowiska tramwajowego. Na tym etapie prac jeszcze tego nie przesądziliśmy. Oczywiście torowisk tramwajowych – zielonych, nie da się wykorzystywać jednocześnie dla ruchu pojazdów uprzywilejowanych lub autobusów. Torowiska takie najczęściej wykonuje się gdy prowadzone są w strefach zagospodarowania z zabudową o charakterze rekreacyjnym, jak np. we wspomnianym wcześniej Krakowie – odcinek na Błoniach Krakowskich.

7. Czy przy nowej trasie tramwajowej wzdłuż ulic Pięknej i Szubińskiej powstaną drogi rowerowe?

• Drogi rowerowe wzdłuż całej trasy uwzględnia już opracowanie przygotowane przez projektantów. Warto podkreślić, że nowe drogi rowerowe połączą się z wybudowanymi w ubiegłym roku trasami wokół placu Poznańskiego i ul. Kruszwickiej, a z drugiej strony z drogami rowerowymi na ul. Solskiego. Będą one biegły wzdłuż obu jezdni, powstaną przejazdy rowerowe.  Drogi rowerowe zostaną zaprojektowane zgodnie ze standardami wypracowanymi ze środowiskami rowerowymi.

8. Dlaczego konieczna jest przebudowa ronda Fordońskiego przy budowie trasy wzdłuż ul. Wyszyńskiego. Dlaczego projektanci zaproponowali rondo turbinowe?

• Rondo turbinowe jest jednym z najbezpieczniejszych rozwiązań. Bierzemy przykład z Holandii, gdzie takie ronda są powszechne, także z wykorzystaniem sygnalizacji świetnej. A takie ma być rondo Fordońskie. Kierujący przed wjazdem na rondo wybiera pas, którego nie zmienia. Inne kierunki są pozamykane. Jest to bardzo bezpieczne. Takie rozwiązanie zastosowano np. w Białych Błotach, na przedłużeniu ul. Szubińskiej. Oczywiście rondo Fordońskie będzie znacznie większym rondem. Większa wyspa centralna jest też niezbędna by zmieścić na niej dodatkowe tramwajowe relacje skrętne w stronę Bielaw.

Uwagi można cały czas zgłaszać na stronie www.bydgoszcz.pl/tramwaje - tam również szczegóły i cała dokumentacja.