Niezależni eksperci – zespół badawczy pod opieką merytoryczną prof. Barbary Lewenstein i prof. Tomasza Sobierajskiego zrealizował badania terenowe „Młyny Rothera. Odzyskane miejsce z dużym potencjałem”. Badanie przeprowadzono na przełomie kwietnia i maja 2023 r., parę miesięcy po otwarciu w Młynach pierwszej wystawy stałej „Węzły. Opowieść o mieście nad rzeką”. Projekt badawczy wokół Młynów wpisuje się w cykl publikacji „Miejskie inwestycje” realizowany przez CAiB UMP. Pokazuje, że skuteczna rewitalizacja nie polega wyłącznie na odnowieniu budynków, ale na tworzeniu wartościowej i żywej przestrzeni miejskiej we współpracy z mieszkańcami i miastem. 

Badacze analizowali, jak rewitalizacja historycznego kompleksu wpłynęła na życie społeczne, kulturalne i funkcjonalność przestrzeni w Bydgoszczy. Zrewitalizowane Młyny Rothera miały stać się bowiem nie tylko centrum nauki i kultury, ale także tzw. trzecim miejscem, czyli przestrzenią, w której mieszkańcy spędzają czas między domem a pracą – miejscem spotkań, odpoczynku i integracji. 

Co pokazuje raport?

Wnioski z badania wskazują, że rewitalizację Młynów Rothera należy uznać za udaną – zarówno mieszkańcy, jak i użytkownicy zauważają zmiany, jakie zaszły w ostatnich latach w badanej przestrzeni, i pozytywnie się do nich odnoszą. Walory architektoniczne oraz możliwość wejścia na taras widokowy sprawiły, że Młyny Rothera stały się wizytówką miasta – chętnie odwiedzają je turyści, często w towarzystwie mieszkańców. – czytamy w raporcie. Użytkownicy Młynów rozumieją i doceniają sposób funkcjonowania instytucji, a stale zwiększająca się oferta programowa skierowana do różnych grup społecznych sprzyja aktywizacji i integracji lokalnej społeczności. Wraz z rozwojem oferty programowej i dostosowywaniem przestrzeni Młyny Rothera stają się  też coraz bardziej dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Zwrócono uwagę, że instytucja realizuje szereg dobrych praktyk tworzenia i zarządzania działalnością zaangażowanej społecznie instytucji kultury. W raporcie podkreślono, że Zespół Młynów prowadzi stały dialog z Gośćmi, aktywnie wsłuchuje się w głosy mieszkańców i reaguje na zmieniające się potrzeby lokalnej społeczności. 

- Wszystkie wnioski poddaję analizie, ale osobiście czuję szczególną radość, gdy czytam ten: Pracownicy Młynów Rothera wsłuchują się w opinie i potrzeby gości – stale poprawiają przestrzeń pod kątem zgłaszanych uwag i potrzeb użytkowników – mówi Sławomir Czarnecki, dyrektor Centrum Nauki i Kultury Młyny Rothera

Jednocześnie raport wskazuje na wyzwania, które stały przed instytucją i które zidentyfikowano w trakcie trwania badania. Zwrócono uwagę m.in. na konieczność zapewnienia większej dostępności dla osób starszych i z niepełnosprawnościami, wprowadzenia lepszej identyfikacji wizualnej budynku oraz dalszego dostosowywania przestrzeni do potrzeb użytkowników.

- Wnioski i rekomendacje z badań to dla instytucji cenne, niezależne, zewnętrzne źródło wiedzy. Dowiadujemy się co warto poprawić, a co działa dobrze. Jak jesteśmy postrzegani. Czym możemy już dzielić się jako naszymi dobrymi praktykami. Raport z badań daje Zespołowi wskazówki do działania, ale, co równie ważne, daje satysfakcję z wykonanej pracy – podkreśla dyrektor Młynów

Podsumowując raport, badacze uznali, że w tak krótkim czasie Młyny Rothera (badanie przeprowadzono w 2023 r. – przyp. red.) nie miały możliwości w pełni stać się trzecim miejscem. - Niemniej wydaje się, że instytucja ma potencjał, aby tak się stało. Już teraz wykazuje wiele cech charakterystycznych dla trzeciego miejsca. Przyglądając się misji i filozofii prowadzenia działalności, zaangażowaniu i postawie pracowników oraz ofercie programowej, należy zakładać, że w przyszłości (gdy wszystkie planowane funkcje budynku i przestrzenie będą otwarte dla gości) Młyny staną się trzecim miejscem dla wielu mieszkańców Bydgoszczy – czytamy w publikacji UMP. 

Raport jest częścią szerszego projektu badającego wpływ miejskich inwestycji na jakość życia w miastach Unii Metropolii Polskich. To jeden z kilku raportów w Polsce, pierwszy dotyczący regionu i Bydgoszczy. Inicjatorem projektu jest Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza zrzeszająca 12 największych polskich miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawę i Wrocław. UMP wspiera rozwój samorządności i aglomeracji miejskich, przygotowując analizy, ekspertyzy i strategie, które wspomagają podejmowanie kluczowych decyzji w polityce miejskiej i metropolitalnej. 

Pełna wersja raportu jest dostępna pod linkiem: TUTAJ.