- Spotykamy się niespełna rok po agresji Rosji na Ukrainę. W tym miejscu chcę bardzo podziękować wszystkim, którzy włączyli się w pomoc – mieszkankom i mieszkańcom, organizacjom pozarządowym, radnym. Przez ten rok wiele się wszyscy nauczyliśmy, dla większości mieszkańców pomoc uchodźcom z Ukrainy jest naturalnym odruchem serca. Jestem dumny, że bydgoszczanki i bydgoszczanie od początku okazują solidarność i wsparcie. Po roku możemy tez powiedzieć, że rynek pracy w Bydgoszczy jest stabilny -  bezrobocie w tej chwili wynosi około 2%. Oznacza to, że każdy, kto chce pracować, w Bydgoszczy znajdzie pracę. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy wynika, że ponad 20 tysięcy osób z Ukrainy podjęło pracę w Bydgoszczy i okolicach. Chcę podkreślić, że cały czas napływają  do nas osoby, które potrzebują pomocy. Dlatego podjęliśmy decyzję o kontynuacji funkcjonowania magazynów pomocy i punktu informacyjno-doradczego dla cudzoziemców. Musimy z nadzieją patrzeć w przyszłość – każdy reżim kiedyś się kończy – mówił podczas briefingu zastępca prezydenta Michał Sztybel.

- W Bydgoszczy w tej chwili mieszka 2697 dzieci z Ukrainy. Od początku rosyjskiej agresji robimy co w naszej mocy, żeby dzieci czuły się bezpieczne i zaopiekowane. Wszystkie dzieci, które uczą się w naszych szkołach uczą się języka polskiego, otoczone są opieką psychologiczną. Bardzo dziękuję wszystkim, którzy na co dzień wspierają dzieci uchodźcze –nauczycielom, rodzicom, młodzieży, kadrze pedagogicznej – dodała zastępczyni prezydenta Iwona Waszkiewicz.

- Jako Fundacja „Chcę Pomagam” zapraszamy 24 lutego o 17:00 do Młynów Rothera, w rocznicę napaści Rosji na Ukrainę, – chcemy okazać wsparcie i pokazać, że nadal chcemy pomagać. Patrząc na wydarzenia z początków wojny i na to, co działo się przez ten rok chce powiedzieć jedno - Bydgoszcz stała się jednym wielkim ngos’em. Mieszkańcy  wciąż są gotowi nieść pomoc i za to bardzo dziękuję. Bydgoskie organizacje pozarządowe i Bydgoszczanie nie zawiedli – mówił radny Ireneusz Nitkiewicz.

Magazyny pomocy i punkt doradczy w 2023 – konkursy rozstrzygnięte

W 2023 roku nadal funkcjonować będą w Bydgoszczy magazyny pomocy dla uchodźców z Ukrainy. Prowadzić je będą Stowarzyszenie „Kujawsko-Pomorski Dom Ukraiński” (magazyn pomocy Bydgoszcz-Ukrainie), Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Potrzebującym „Dzięki Wam” (miejski punkt pomocy uchodźcom Bydgoszcz-Ukrainie) oraz Stowarzyszenie „Dwie Skały” (punkt pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy). Każde ze stowarzyszeń otrzyma w ramach konkursu 24 tysiące zł na realizację zadania w 2023 roku. Rozstrzygnęliśmy też konkurs na prowadzenie punktu informacyjno-doradczego dla cudzoziemców przebywających w Bydgoszczy. W bieżącym roku punkt prowadzić będzie Stowarzyszenie „Kujawsko-Pomorski Dom Ukraiński”. Dotacja w ramach konkursu na 2023 rok wynosi 100 tys. złotych. Szczegóły na www.bydgoszcz.pl/ukraina

- 24 lutego zmieniło się wszystko – zaczęliśmy być wolontariuszami. Wsparliśmy łącznie powyżej 12 tysięcy uchodźców. Chcemy im pokazać, że Bydgoszcz to miasto przyjazne, otwarte, dobre do życia. Dziękuję mieszkańcom za ogrom pomocy i wsparcia. Za serce. Jesteście wspaniali – mówiła Elena Morozowa, prezeska Domu Ukraińskiego w Bydgoszczy, który od początku agresji rosyjskiej współpracuje z Miastem i wspiera uchodźców z Ukrainy.

Pomoc społeczna

W 2022 roku Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej udzielił wsparcia w formie jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę dla 12 303 osób. MOPS realizował również pomoc dotyczącą świadczenia pieniężnego na zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy przebywającym na terenie RP – wnioskami objęto niespełna 27 tysięcy obywateli Ukrainy. MOPS przyznaje zasiłki stałe i okresowe  - odpowiednio 34 i 133 osobom oraz pomoc w postaci posiłków i obiadów szkolnych dla dzieci uczęszczających do placówek oświatowych – 591. Uchodźcy zostali otoczeni pomocą z zakresu pracy socjalnej i poradnictwa specjalistycznego, m.in. wsparciem w postaci informacji i doradztwa w zakresie codziennego funkcjonowania w Bydgoszczy, pomocą w załatwianiu spraw/umawianiu spotkań urzędowych, nawiązywaniem kontaktu z placówkami świadczącymi bezpłatną pomocą prawną; przygotowywaniem dokumentacji do sądu o ustanowienie opiekuna tymczasowego (MOPS pomógł  w sporządzeniu około 230 wniosków) oraz monitorowanie sytuacji rodzin, które stanowią tymczasową opiekę nad małoletnimi dziećmi; informowaniu o procedurze „Niebieskiej Karty” i możliwości zgłoszenia się do instytucjiw sytuacji zagrożenia, prowadzeniu rozmów wspierających, motywujących, aktywizujących, organizowaniu pomocy żywnościowej, w ramach funkcjonujących programów PEAD, aktywizacji zawodowej etc. Prowadzone były zajęcia integrujące lokalną społeczność, włączające przebywających w Bydgoszczy obywateli Ukrainy do lokalnego środowiska i wspólnoty.

Szkoły i przedszkola

Według stanu na 14 lutego br. w bydgoskich szkołach uczy się 2102 dzieci uchodźców z Ukrainy, w tym 1864 dzieci w placówkach prowadzonych przez Miasto Bydgoszcz. Do szkół podstawowych uczęszcza łącznie 1636 uczniów, ponadpodstawowych 396 a do przedszkoli 595 dzieci. Od marca 2022 roku (do dziś) przy Miejskim Ośrodku Edukacji Nauczycieli działa Edukacyjny Punkt Informacyjny, który udziela pomocy w zakresie korzystania z sieci przedszkoli i szkół, udziela wyjaśnień dotyczących polskiego systemu edukacyjnego, wskazuje wolne miejsca w szkołach i przedszkolach. Tylko do końca czerwca 2022 r. EPI udzieliło 2964 konsultacji, w okresie wakacyjnym około 1000 porad, a od września 2022 r. do stycznia 2023 r. 620 konsultacji. Utworzone zostały oddziały przygotowawcze w szkołach podstawowych oraz liceach dla uczniów uchodźczych, w których prowadzona była i jest intensywna nauka języka polskiego, w każdym z oddziałów zatrudniono w charakterze pomocy nauczyciela - osobę władającą językiem polskim, ukraińskim i rosyjskim.

• W roku szkolnym 2021/2022 funkcjonowały łącznie 22 oddziały przygotowawcze (14 w szkołach podstawowych i 8 w szkołach ponadpodstawowych).
• W roku szkolnym 2022/2023 funkcjonuje 9 oddziałów przygotowawczych (7 w szkołach podstawowych i 2 w ponadpodstawowych), co zabezpiecza zapotrzebowanie.

W oddziałach przygotowawczych uczniowie realizowali elementy podstawy programowej oraz dużą liczbę godzin nauki języka polskiego. Uczniowie z oddziałów przygotowawczych i ogólnodostępnych korzystali i korzystają z dodatkowych godzin nauki języka polskiego, w grupach nieprzekraczających 15 osób, początkowo w wymiarze 2 godzin tygodniowo, a od 25 kwietnia 2022 r. w wymiarze 6 godzin tygodniowo.

Od początku dzieciom – uchodźcom udzielano pomocy psychologicznej w szkołach i przedszkolach. Dodatkowo wsparcie psychologiczne było i jest dostępne w Poradniach Psychologiczno-Pedagogicznych nr 1 i 2. PPP 1 – uruchomiła dodatkowe dyżury psychologów i pedagogów adresowane specjalnie dla uczniów – uchodźców i ich rodzin (3 razy w tygodniu w godz. 17.30 – 19.30). Od kwietnia 2022 r. dyżury te były pełnione w trybie interwencyjnym (na sygnał ze strony szkoły / placówki). PPP 2 – udzielała wsparcia psychologicznego specjalnie dedykowanego rodzinom ukraińskim (z udziałem tłumacza – wolontariusza) – w piątki w godz. 17.00 – 19.00.

Uczniowie – uchodźcy zostali wyposażeni w podręczniki (udostępnione nieodpłatnie z biblioteki) oraz materiały edukacyjne. Szkoły i przedszkola pozyskały w swoim środowisku sponsorów / donatorów, którzy ufundowali:

• Wyprawki szkolne dla 528 dzieci o szacowanej wartości 70 765 zł
• Posiłki w szkołach i przedszkolach dla 311 dzieci o wartości 19 235 zł

IV Liceum Ogólnokształcące jako koordynator akcji „uczeń dla ucznia” przygotowało i przekazało siłami wolontariuszy ponad 100 wyprawek

Na potrzeby edukacyjne uchodźców spożytkowano darowiznę przekazaną Miastu Bydgoszcz przez miasto partnerskie Mannheim. W sumie za kwotę 1 116 467 zł przeprowadzono remonty i dostosowanie pomieszczeń oraz zakupiono niezbędne wyposażenie i pomoce dydaktyczne do 39 placówek edukacyjnych.

Z inicjatywy dyrektora Szkoły Podstawowej nr 15 z Oddziałami Sportowymi i Mistrzostwa Sportowej przy ul. Czerkaskiej członkowie Okręgowej Izby Radców Prawnych świadczyli dwa razy w tygodniu nieodpłatną pomoc prawną dla rodzin uchodźców (w okresie: kwiecień – czerwiec 2022 r.)

Miasto Bydgoszcz podpisało porozumienie z Polską Fundacją Pomocy Międzynarodowej, na mocy którego w szkołach i placówkach oświatowych pracują uchodźcy – obywatele Ukrainy. Wykonują w ramach umów cywilnoprawnych obowiązki pomocy nauczyciela, pomocy kuchennych, inne proste prace. Płatnikiem jest PCPM, placówka oświatowa zapewnia miejsce pracy, środki ochrony osobistej, badania lekarskie, jeżeli są konieczne. W ten sposób źródło zarobkowania od kwietnia 2022 r ma. ponad 100 uchodźców (w 54 placówkach oświatowych (w początkowym okresie było to ponad 50 osób, aktualnie 118 osób).

Dzieci uchodźców korzystały i korzystają z oferty edukacyjnej młodzieżowych domów kultury i Pałacu Młodzieży – zarówno w ramach grup zajęć stałych (artystycznych: tanecznych, wokalnych, instrumentalnych, naukowych, sportowych i innych), jak i w ramach tzw. „Bydgoskich półkolonii” (udział nieodpłatny, rodzic pokrywał tylko koszty wyżywienia). W „Bydgoskich półkoloniach” w okresie wakacji letnich uczestniczyło 178 dzieci uchodźców Miasto Bydgoszcz we współpracy z trzema organizacjami pozarządowymi – stowarzyszeniami działającymi z placówkami wychowania pozaszkolnego (na mocy porozumienia trójstronnego z PCPM) zorganizowało i przeprowadziło półkolonie dla dzieci uchodźców z nauką języka polskiego przez zabawę. Dedykowane półkolonie zostały zrealizowane dla czterech grup dzieci, sfinansowane ze środków Polskiej Fundacji Pomocy Międzynarodowej, dla uczestników były całkowicie nieodpłatne.

Jesienią 2022 r. Miasto Bydgoszcz nawiązało współpracę z UNICEF w celu wsparcia dzieci uchodźczych i młodzieży uczęszczających do bydgoskich szkół i przedszkoli.

Transport składający się z 32 europalet o łącznej wadze ponad 16 ton dotarł do Bydgoszczy 7 lutego br. wśród darów są m.in. plecaki ze zestawami przyborów szkolnych, przybory kreślarskie, bidony etc. W najbliższym czasie opisane artykuły będą sukcesywnie trafiać do dzieci uchodźców uczących się w bydgoskich szkołach.

BCTW w liczbach

Od 28 lutego do 23 kwietnia w mieście funkcjonował punkt zbiórki darów dla uchodźców w Bydgoskim Centrum Targowo - Wystawienniczym. Był to największy magazyn w regionie. BCTW spełnił potrzeby oddolnej akcji pomocowej, którą Miasto Bydgoszcz błyskawicznie wsparło i przejęło jej prowadzenie.

• Od 200 do 400 wolontariuszy dziennie – tyle osób zgłaszało się każdego dnia do BCTW oferując swoją pomoc przy zbiórce darów. Do Centrum przyjeżdżali uczniowie, obywatele Ukrainy pracujący na etacie, mieszkańcy – wszyscy, którzy chcieli aktywnie włączyć się w pomaganie. Na miejscu byli również tłumacze, osoby obsługujące wnioski pomocowe, setki rąk przyjmujących, rozpakowujących, sortujących i przekazujących dary potrzebującym. Sytuacja powtarzała się każdego dnia - do magazynu przyjeżdżali uchodźcy zwracający się o pomoc, a do hali przywożone były palety z darami  od bydgoszczan, z Polski, Europy.
• w okresie funkcjonowania magazynu w BCTW do pracy wolontariackiej zgłosiło się ponad 4,6 tysiąca wolontariuszy
• do wsparcia działalności magazynu zbiórki i dystrybucji darów w BCTW w pełnym wymiarze godzin oddelegowanych zostało 28 urzędniczek i urzędników Urzędu Miasta Bydgoszczy.
• od 16 marca 2022 r. w Bydgoskim Centrum Targowo-Wystawienniczym działał tzw. sklep społeczny dedykowany uchodźcom z Ukrainy. Można było z niego samodzielnie i nieodpłatnie pobrać bieliznę, odzież i buty.
• 15,6 tys. wyprawek dla obywatelek i obywateli Ukrainy, 477 palet wypełnionych po brzegi darami, które bezpiecznie dotarły do Ukrainy oraz 4000 m2 magazynu - to końcowy bilans wspólnej akcji pomocowej, koordynowanej przez Miasto Bydgoszcz oraz społeczników.

Po zamknięciu punktu w Bydgoskim Centrum Targowo - Wystawienniczym prowadzenie magazynów zbiórki i dystrybucji darów na rzecz uchodźców z Ukrainy w okresie od maja do października 2022 r. zlecono organizacjom pozarządowym - Stowarzyszeniu „Dzięki Wam” i Fundacji Kaktus. Od listopada do grudnia 2022 r. działały 2 punkty zbiórki i odbiorów darów – prowadzone przez Stowarzyszenie „Dzięki Wam” i Stowarzyszenie Dwie Skały, ul. Wyszogrodzka 13.

W ramach małych grantów organizacje pozarządowe mogły składać wnioski  na działania wspierające osoby uchodźcze z Ukrainy. Dzięki miejskiemu dofinansowaniu odbyły się warsztaty integrujące dzieci i młodzież uchodźczą z Ukrainy oraz Białorusi z ich bydgoskimi rówieśnikami. Realizatorem projektu było Stowarzyszenie Slavos – Słowiańska Pracownia Kultury i Dialogu. Ten sam podmiot w ramach obchodów Tygodnia działań na rzecz praw człowieka zrealizował również przy finansowym wsparciu z budżetu Miasta Bydgoszczy reportaż/film dokumentalny o tematyce związanej z prawami człowieka, którego bohaterami były osoby represjonowane z Białorusi i Rosji oraz uchodźcy z Ukrainy zamieszkujący w Bydgoszczy. W ramach projektu w Bydgoskim Centrum Organizacji pozarządowych i Wolontariatu odbyła się projekcja filmu wraz z panelem dyskusyjnym z udziałem bohaterów filmu.

We współpracy z Miejskim Centrum Kultury organizacja Tołoki – wydarzenia integrującego społeczność ukraińską – BAS odpowiedzialny za stworzenie strefy animacji dla dzieci w ramach promocji Programu Bydgoska Rodzina 3 plus.

Więcej na www.bydgoszcz.pl/ukraina