logo miasta - trzy kolorowe spichrze
Translate:

Ogrody Społeczne – małe enklawy zieleni w mieście




Ogrody Społeczne to miejska inicjatywa, która cieszy się rosnącą popularnością. Mogą one powstawać na otwartych przestrzeniach (osiedla) lub w zamkniętych obiektach (placówki oświatowe). Można w nich sadzić: warzywa, kwiaty i zioła a także drzewka i krzewy owocowe. Miłośników spędzania wolnego czasu w ten sposób przybywa.


Urban farming od lat jest popularny w Europie i na świecie. W  Bydgoszczy w 2016 i 2017 roku dzięki pozyskaniu przez miasto dodatkowego dofinansowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska udało się zrealizować kilka ogrodów społecznych, w tym jeden został doposażony.

Gdzie znajdują się takie ogrody?
•         Zespół Szkół Nr 4 ul. Z. Nałkowskiej 9                                                   
•         Zespół Szkół Nr 1 ul. Nakielska 11                                                           
•         Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Śląska 7                                                  
•         Zespół Szkół Mechanicznych nr 1, ul. Świętej Trójcy 37              
•         Rada Osiedla Wilczak-Jary przy TKKF „Świt”, ul. Nakielska 70    

Doposażono ogród w Szkole Podstawowej nr 29 przy ul. Słonecznej 26.

Angażując się w ogrodnictwo społeczne, wspieramy zrównoważony rozwój w miastach. Rośliny pozytywnie wpływają na czystość powietrza w mieście i redukują zanieczyszczenia. Ponadto urban farming poprawia także komfort życia – tworzy oazy zieleni, pozwalające zrelaksować się, odetchnąć, osiągnąć równowagę.

Czym są Ogrody Społeczne?
To dodatkowe zielone przestrzenie w miastach, pozwalające wykorzystać nieużytki i tereny zaniedbane. Umożliwiają aktywizację i edukację mieszkańców miast, łącząc ogrodnictwo z partycypacją i integracją społeczną oraz edukacją przyrodniczą i ekologiczną.

Ogrody społeczne zyskują coraz większą popularność. W Warszawie jest ich już 6, w Krakowie 3, pojedynczo występują w różnych innych miastach w Polsce oraz licznie za granicą np.: w Berlinie.

Jakie są zalety Ogrodów Społecznych?
Ogrody wspólnotowe pełnią głównie rolę społeczną. Integrują społeczność lokalną, aktywizują mieszkańców i angażują ich we wspólne działania w najbliższym otoczeniu. Zwiększają również świadomość ekologiczną, uczą szacunku dla przyrody oraz dbałości o środowisko naturalne i jego zasoby, a także zachęcają do ochrony bioróżnorodności miejskiej. Dzięki ogrodom społecznym możliwe jest również promowanie i praktykowanie zdrowego trybu życia. Rozbudzają one wrażliwość na przyrodę poprzez sadzenie roślin ozdobnych i użytkowych oraz ich obserwację.

Jakie korzyści wynikają z założenia ogrodu społecznego?
W Ogrodach Społecznych prowadzone są uprawy ekologiczne. Można nauczyć się tu, jak przygotować i stosować naturalne nawozy i preparaty do ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami. Prace ogrodnicze i kontakt z roślinami uczą szacunku dla natury i otoczenia oraz wykształcają postawy ekologiczne. Członkowie lokalnych społeczności, którzy zwykle zakładają i pielęgnują ogrody integrują się wokół wspólnego celu, angażując się w kreatywną pracę, dzielą się obowiązkami a dzięki współpracy uzyskują produkty, z których wszyscy mogą korzystać. Ogrody nawiązują współpracę ze szkołami i przedszkolami udostępniając swoje tereny jako „zielone klasy”, w których dzieci zdobywają wiedzę z zakresu przyrody i ekologii. Umożliwia to uczenie się poprzez działanie i zabawę, które uatrakcyjniają zajęcia dla dzieci i młodzieży.

Ogród Przy Zespole Szkół nr 29 mieszącym się przy ul. Słonecznej
Przekształcono istniejącą dotychczas ścieżkę edukacyjną w ogród społeczny. Wykonano szereg nasadzeń różnych roślin. Poza tym pojawiło się w nim kilka wyjątkowo oryginalnych elementów jak „hotel” dla owadów i ścieżki tematyczne, które w okresie kwitnienia charakteryzują się piękną paletą barw. W ogrodzie posadzono m.in. morwę białą pnącą, pigwowca, hibiskus bylinowy, piwonie drzewiastą,  czosnek niedźwiedzi czy hiacynty (niebieskie, wrzosy, mięta nawodna.).

Ogród społeczny przy Zespole Szkół nr 4 przy ul. Zofii Nałkowskiej.  
Wykonano nasadzenia drzew liściastych i iglastych oraz szereg kolorowo kwitnących krzewów. W ogrodzie posadzono m.in. świerk pospolity, dereń jadalny, pigwowca japońskiego, śliwę wiśniową,, porzeczkę czerwoną, agrest, maliny, jałowca czy sosnę. Poza tym w ogrodzie uprawiane są różne gatunki ziół i warzyw. Projekt został zrealizowany przy wsparciu studentów Koła Naukowego Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy. Dodatkowo na terenie ogrodu społecznego powstał domek dla owadów zapylających. Koszt tego zadania to blisko 6 tysięcy złotych.  

Ogród przy Zespole Szkół nr 1 przy ul. Nakielskiej  
Na tym terenie powstała natomiast ogrodowa czytelnia. Centralnym punktem założenia na planie okręgu jest trawnik wraz z wygodnymi ławkami. Zachęcają one do sięgnięcia po książkę właśnie w tym miejscu. Wokół nasadzono rośliny iglaste o zróżnicowanej wysokości. Kompozycje uzupełniają krzewy liściaste oraz byliny. Posadzono także m.in. świerk biały, jałowca pospolitego, hortensję bukietową, lawendę, wrzos, szałwię, macierzankę chaber górski czy dąbrówkę rozłogową. Koszt ogrodu to ponad 6 tysięcy złotych.

Ogród społeczny na terenie Szkoły Podstawowej 10 przy ul. Śląskiej  
Powstał on przy wsparciu studentów Koła Naukowego Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy. Zagospodarowano teren, którego centralnym punktem stały się rabaty warzywno-kwiatowe. Teren wokół otoczono przede wszystkim drzewami i krzewami owocowymi. Kompozycje uzupełniają byliny i kwiaty jednoroczne.
W ogrodzie posadzono m.in. jabłoń rajską, wiśnie niską, porzeczkę czerwoną, porzeczkę czarną, agrest, maliny, truskawki, szałwię czy bratek ogrodowy. Koszt tego zadania wyniósł blisko 15 tysięcy złotych.

Kolejny ogród powstał na osiedlu Wilczak przy istniejących kortach tenisowych TKKF „Świt”
Ma on charakter wąskiego klina przy budynku, w którym mieści się siedziba Rady Osiedla Wilczak Jary. Zasadzono w nim blisko 500 roślin. Większość z nich stanowią byliny i krzewy. Projekt nasadzeń uwzględniał takie gatunki jak tawuła, kalina, winobluszcz, żurawka. Dosadzone zostały też pojedyncze drzewa m.in. jesion czy jabłoń. W cieniu drzewa utworzono kącik wypoczynkowy, wyłożony płytami i kamyczkami do wykorzystania pod stolik i krzesła. W ogrodzie zobaczyć możemy m.in. runiankę japońską, tawułę japońska, winobluszcz pięciolistkowy, bergenie sercowatą,. Na to zadanie miasto wydało blisko 22 tysiące złotych.

Efektownie zagospodarowany został też skwer pomiędzy budynkami Zespołu Szkół Mechanicznych nr 1 przy ul. Św. Trójcy
Pojawiły się tam starannie zaprojektowane rabaty oraz dosadzono krzewy liściaste i iglaste oraz kilka  kasztanowców czerwonych. Wśród krzewów dominują  trzmieliny i irgi. Kompozycje uzupełniają ozdobne trawy i zawciąg pospolity. Uporządkowano również komunikację, zapewniono strefę wypoczynkową otoczoną zielenią z polaną wypoczynkową w centralnej części i zachowano dojście do pobliskiego sklepiku szkolnego. W ogrodzie posadzono m.in. kasztanowiec czerwony, hortensję krzewiastą, jaśminowca, porzeczkę, różę, a także cis pośredni „Hicksii’. Koszt całego projektu wyniósł ponad 23 tysiące złotych.

Oba projekty nasadzeń przygotowali studenci z Koła Naukowego  Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego.

W ogrodach przygotowano teren, dostarczono rośliny, korę, agrowłókninę, paliki oraz budki dla ptaków, domki dla jeży i owadów. Nasadzenia zrealizowane zostały przez mieszkańców osiedli i uczniów pobliskich szkół. Pracami ogrodniczymi kierowali merytoryczni pracownicy referatu Zieleni i Ochrony Przyrody z Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Bydgoszczy. Natomiast projekty zostały częściowo opracowane przez studentów Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego.

Szczegółowe informacje na temat zakładania i dofinansowania Ogrodów Społecznych można znaleźć na:

www.czystabydgoszcz.pl
www.bdgbo.pl
www.naszogrodspoleczny.pl
www.zielonalaweczka.pl
www.ogrodynh.pl
www.wspieram.to/ogrodspoleczny
www.miastoiogrod.pl

oraz w Wydziale Gospodarki Komunalnej, ul. Jezuicka 4a, pok. 9, tel: 52 58 58 394, email: wgk@um.bydgoszcz.pl