Specjalny Zakład Wychowawczy dla dzieci i młodzieży umysłowo upośledzonej w Bydgoszczy powstał w sierpniu 1972 roku. W skład placówki weszła Szkoła Podstawowa nr 54 im. M. Grzegorzewskiej dla dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym, zaś dwa lata później procesem dydaktyczno-wychowawczym objęte zostały również dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym. Wówczas powstał przy placówce także internat.

W 1977 r. Specjalny Zakład Wychowawczy im. M. Grzegorzewskiej przekształcono w Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Grzegorzewskiej, który w 1995 r. otrzymuje nazwę Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży Upośledzonej Umysłowo im. Marii Grzegorzewskiej, zaś w  roku 2003 otrzymuje numer 3.

W ostatnim czasie miejsce ważne dla Ośrodka wydarzenia. W listopadzie 2019 r. oddano do użytku nowo wybudowaną salę rehabilitacyjno-sportową. 1 września 2020 r. został otwarty oddział przedszkolny, tzw. zerówka. We wrześniu 2021 r., zorganizowano w SOSW nr 3 - Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą, od grudnia zaś działa
w SOSW nr 3 Ośrodek Wsparcia i Testów w ramach programu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pn. „Centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością”.

Obecnie w Ośrodku uczy się 223 uczniów w Szkole Podstawowej nr 51 i Szkole Przysposabiającej do Pracy nr 3. Dzieci i młodzież w placówce oprócz zajęć edukacyjnych
są objęte różnymi formami terapeutycznymi oraz pozalekcyjnymi, mającymi na celu wspomaganie ich rozwoju oraz rozwijanie pasji i zainteresowań. Uczniowie mają możliwość realizowania się i doświadczania sukcesów w różnych dziedzinach, m.in. sportowej i artystycznej. Dzięki działającemu od 1990 roku Klubowi Tacy Sami w ramach Olimpiad Specjalnych Polska, dzieci i młodzież Ośrodka zdobywają puchary i medale na międzynarodowych igrzyskach, m.in. w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Chinach, Japonii, Norwegii. Z ostatnich Światowych Letnich Igrzysk, które odbyły się  w 2019 r. w Abu Dhabi wrócili ze złotym medalem w gimnastyce i brązowym medalem w koszykówce. Od 2016 roku w ramach Olimpiad Specjalnych również najmłodsze dzieci w naszym Ośrodku mają okazję rozwijać swoje sportowe pasje i korzystać z programu Młodzi Sportowcy.

W ramach współpracy z Olimpiadami Specjalnymi, Ośrodek był  także współorganizatorem czterech zimowych igrzysk i dwóch letnich, z których ostatnie miały miejsce w 2022 roku. Ośrodek organizuje także cykliczne spotkania uczniów z zaprzyjaźnionych szkół ze znanymi sportowcami. W Ośrodku gościli, min. Adrian Zieliński, Marika Popowicz-Drapała, Wojciech Gutorski, Ewa Kowalkowska, Andrzej Szajna, Iga Baumgart-Witan czy Paweł Wojciechowski. Wiele sukcesów dzieci i młodzież  Ośrodka osiąga na niwie artystycznej.

W 2007 roku powstał Teatr Muzyczny ‘’Arlekin’’, który od początku zdobywał laury i znaczące osiągnięcia uczestnicząc sześciokrotnie w Międzynarodowych Przeglądach Teatrów Wspaniałych w Tczewie. Grupa teatralna posiada w swym dorobku, m.in. Nagrodę Marszałka Województwa Pomorskiego, Nagrodę Prezesa PFRON.
Uczniowie szkół w Ośrodku są również laureatami ogólnopolskich konkursów plastycznych, tj. ‘’Wakacje’’ IV Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci i Młodzieży – Jelenia Góra,
IV Ogólnopolski Konkurs Plastyczny „Kwiat dziełem doskonałym” – Centrum Animacji w Polkowicach. Placówka współpracuje z wieloma instytucjami, które wspomagają nauczycieli i wychowawców w procesie edukacyjno-wychowawczym oraz przyczyniają się  do wzbogacenia oferty skierowanej do uczniów.