Konserwatorskie prace zostały poprzedzone techniczną ekspertyzą. Na jej podstawie opracowano dokumentację projektową. Teraz zlecamy remont. Obejmie on wymianę górnych i dolnych wrót w trzech śluzach:

• nr IV przy ul. Wrocławskiej
• nr V przy ul. Czarna Droga
• nr VI przy ul. Bronikowskiego

Celem przedsięwzięcia jest przede wszystkim przywrócenie należytego stanu technicznego co umożliwi dalszą bezpieczną eksploatację śluzy. Ze względu na zabytkowy charakter obiektu wszystkie elementy wrót wykonywane będą  metodą odtworzeniową na podstawie stanu istniejącego (wrota muszą zachować swój kształt oraz charakter). Planowane jest zachowanie stalowych okuć i mechanizmów regulacyjnych. W związku z licznymi odkształceniami ścian głowy górnej i ścian głowy dolnej, spowodowanymi wiekiem obiektu obydwie pary wrót muszą zostać odtworzone w warunkach warsztatowych na wzór konstrukcji istniejącej. Nowa konstrukcja wrót wykonywana będzie z modrzewia europejskiego. Wykonawca będzie też dodatkowo odtwarzał brakujące blachy osłonowe (deklujące), okucia zawiasów wrót. Stan zabytkowych mechanizmów zamykających zastawki wrót określono jako dostateczny. Dopuszcza się ich dalsze wykorzystanie na nowych wrotach po uprzednim oczyszczeniu i zakonserwowaniu oraz uzupełnieniu powłok ochronnych.

W ramach planowanego remontu nie przewiduje się żadnych zmian w zakresie zagospodarowania terenu, użytkowania obiektu oraz zmian jego formy architektonicznej. W celu skutecznego przeprowadzenia prac remontowych konieczne będzie całkowite osuszenie komór śluz przy jednoczesnym zapewnieniu minimalnych, narzuconych pozwoleniem wodno-prawnym warunków przepływu wody przez odcinek Starego Kanału Bydgoskiego. Osuszenie komory śluzy nastąpić może poprzez wykonanie grodzi roboczej na górnym i dolnym stanowisku, bądź poprzez założenie zamknięć remontowych (tzw. szandorów).

Wszystkie prace będą nadzorowane przez Miejskiego Konserwatora Zabytków. Wstępnie zakładamy, że uda się je sfinalizować jeszcze w tym roku. Miasto w budżecie zabezpieczyło na ten cel prawie 3 mln zł. Jednocześnie złożony został wniosek o wsparcie zadania z funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w programie ochrony zabytków na 2023 rok. Wcześniej zgłaszaliśmy też wniosek na 5 mln złotych w rządowym programie Polski Ład – niestety został on odrzucony bez uzasadnienia.

Tereny wokół Kanału pięknieją

Z początkiem marca tego roku podpisaliśmy umowę na przygotowanie całościowej koncepcji rewitalizacji terenów wokół Kanału Bydgoskiego. Zależy nam, by wszystkie kolejne inwestycje w przemyślany sposób wzbogacały potencjał tej części Bydgoszczy. Ważnym elementem opracowania będzie też wytyczenie spójnego ciągu rowerowego. Opracowanie projektantów ułatwi też mieszkańcom zgłaszanie nowych zadań do realizacji w Bydgoskim Budżecie Obywatelskim. Tylko w tym roku na inwestycje w tym obszarze miasto zabezpieczyło ponad 10 mln zł. Powstają nowe ścieżki pieszo-rowerowe, zbudujemy nowy plac zabaw, zagospodarowany zostanie skwer S. Malinowskiego, a pomiędzy Okolem i Wilczakiem uruchomione zostaną nowe fontanny. Wkrótce rozpoczną się prace przy umacnianiu nabrzeży między IV a V śluzą. Duża część zadań wybierana jest do realizacji bezpośrednio przez mieszkańców w czasie głosowań na Bydgoski Budżet Obywatelski.  W ostatnich latach udało się w obrębie Kanału zrealizować szereg innych zadań, m.in.:

• budowę nowej siedziby Muzeum Kanału Bydgoskiego
• nasadzenia drzew i krzewów
• budowę placu zabaw, wybiegu dla psów, ścieżki zdrowia
• modernizację boiska „Gwiazdy”.
• przebudowę i oświetlenie części ścieżek

Unikatowy zabytek

Stary Kanał Bydgoski to zachowany do dziś odcinek sztucznej drogi wodnej wybudowanej w latach 1773 – 1774. Koncepcja budowy połączenia wodnego Brdy i Noteci przecinającego linię wododziału powstała za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1766 roku jeden z najwybitniejszych kartografów Franciszek Florian Czaki opracował projekt kanału Brda-Noteć. Z uwagi na I rozbiór Polski, który nastąpił w 1772 r., prace nad projektem zostały wstrzymane. Koncepcje połączenia rzeki Brdy i Noteci przejął i zrealizował król pruski Fryderyk II na podstawie projektu powstałego również w 1772r. autorstwa Franza Balthasara Schönberga von Brenkenhoffa. Prace budowlane, którymi kierował Wilhelm Dornstein, trwały od wiosny 1773r. do połowy września 1774r. W tym czasie powstał kanał długości 26,7 km z 10 drewnianymi śluzami.