Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod tablicą upamiętniającą strajk chłopski 1981, która znajduje się na budynku przy ul. Dworcowej 87. Po przemarszu uczestników ulicami Bydgoszczy do kościoła pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, odbyła się uroczysta Msza święta. Następnie kwiaty złożono pod tablicą upamiętniającą wydarzenia Bydgoskiego Marca 1981 pod Urzędem Wojewódzkim.

W uroczystościach udział wzięli uczestnicy wydarzeń Bydgoskiego Marca 1981, przedstawiciele NSZZ „Solidarność”, władze województwa i miasta, a także przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej. 

Bydgoski marzec – rys historyczny

Kryzys w stosunkach między władzami, a opozycją zapoczątkowała odmowa rejestracji rolniczej Solidarności. Jednym z głośniejszych wydarzeń, które zapoczątkowała tzw. bydgoski marzec, było rozpoczęcie strajku okupacyjnego gmachu WK ZSL przez chłopską Solidarność. Powołany 16 marca Wojewódzki Komitet Strajkowy już następnego został przekształcony w Ogólnopolski Komitet Strajkowy NSZZ RI Solidarność.

Najpierw, w godzinach rannych 16 marca, rolnicy usiłowali opanować siedzibę WZKiOR, a gdy to się im nie udało, zajęli gmach WK ZSL (ul. Dworcowa 87). Następnego dnia Strajkujący domagali się m.in.: uznania przez władze zjazdu Rady i Zarządu WZKR oraz zalegalizowania NSZZ RI Solidarność.

W atmosferze strajku chłopskiego odbywała się 19 marca sesja Wojewódzkiej Rady Narodowej. W spotkaniu wzięła udział delegacja Solidarności z przewodniczącym bydgoskiego MKZ Janem Rulewskim na  czele. Do godz. 13.40 obrady przebiegały zgodnie z planem. Sesja została jednak niespodziewanie zakończona, a trwająca dyskusja przeniesiona na następną sesję. Wśród opuszczających salę znalazł się obecny na sesji wicepremier Mach. Wraz z delegacją Solidarności w budynku postanowiło zostać 45 radnych.  W godzinach wieczornych bydgoskie i poznańskie oddziały ZOMO wyprowadziły przy użyciu siły pozostających na sali członków Solidarności. W trakcie interwencji dotkliwie pobito Jana Rulewskiego, Mariusza Łabentowicza oraz Michała Bartoszcze z rolniczej Solidarności.

Jeszcze wieczorem tego samego dnia w kilku bydgoskich zakładach pracy ogłoszono gotowość strajkową. Protesty stopniowo obejmowały cały kraj. Po kilku dniach trudnych negocjacji, w których uczestniczył Lech Wałęsa udało się osiągnąć 30 marca 1981 r. porozumienie i zapobiec eskalacji konfliktu. Władze przyznały, że „zamknięcie sesji WRN nastąpiło bez zachowania obowiązujących reguł prawnych, a użycie sił dla usunięcia przedstawicieli Solidarności z budynku Urzędu Wojewódzkiego było działaniem sprzecznym z przyjętymi dotąd zasadami rozwiązywania konfliktów społecznych”. W zamian za to związek odstąpił od przeprowadzenia strajku powszechnego.

Do ostatecznej rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych doszło 12 maja 1981 roku.
Szczegóły dotyczące Bydgoskiego Marca dostępne są na stronie internetowej: www.szlakipamieci.kujawsko-pomorskie.pl.