Dawny trakt zbudowany był z dużych kamieni ułożonych pomiędzy drewnianymi balami. Prawdopodobnie stabilizowały one całą konstrukcję. To jedyny w Bydgoszczy tak dobrze zachowany szlak. Archeolodzy dokładnie inwentaryzują znalezisko, które pokazuje historię budowy dróg w Bydgoszczy. Warto dodać, że średniowieczna Bydgoszcz miała rozbudowaną infrastrukturę komunalną. Świadczą o tym także drewniane rury wodociągowe z XVI wieku znajdowane podczas innych inwestycji na Starym Mieście.

Ulica Kujawska wraz ze Zbożowym Rynkiem to jeden z najstarszych traktów w Bydgoszczy. Jeszcze przed lokacją miasta w 1346 roku pełnił on funkcję komunikacyjną. Jest niezmiennie zaznaczany na starych mapach. Z czasem był coraz bardziej zabudowywany. Plan okolic Bydgoszczy z połowy XIX roku przedstawia wzdłuż drogi ciąg zabudowań o charakterze podmiejskim.

 
Najwięcej wyburzeń przy tej ulicy zrealizowano w latach 80. XX wieku. Pozwoliło to wybudować drugą jezdnię na odcinku od ronda Kujawskiego w kierunku Inowrocławia. Na przełomie lat 80. i 90. poszerzono też odcinek pomiędzy rondami Kujawskim i Bernardyńskim. Do tego czasu nawierzchnia była brukowana.

Wkrótce rozpoczną się prace związane z przebudową ostatnich obszarów Zbożowego Rynku. Wzdłuż południowej pierzei placu budowane będą między innymi chodnik i droga rowerowa (od Wiatrakowej do Kujawskiej). W czasie tych prac archeolodzy spodziewają się odkrycia kolejnych elementów średniowiecznych cmentarzy.
 
Zabudowa wzdłuż południowej pierzei Zbożowego Rynku oraz przy skrzyżowaniu z ul. Kujawską objęta jest ochroną konserwatorską. Najcenniejszym budynkiem jest kamienica wybudowana według projektu utalentowanego mistrza budowlanego  Józefa Święcickiego. Budynek wzniesiono w 1890 roku dla rodziny Kollwitz. Obecnie funkcjonuje w nim Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologicznej. Zabytek został w ostatnich latach  odrestaurowany. Część prac została sfinansowana z wykorzystaniem miejskiej dotacji na zabytki.

 
Duża inwestycja, wiele znalezisk

W trakcie prac archeologicznych poprzedzających rozbiórkę kamienicy przy Zbożowym Rynku 4 (luty 2020), archeolodzy natrafili m.in. na pozostałości cmentarza. Funkcjonował on na tym obszarze prawdopodobnie w XVI i XVII wieku. Nekropolia znajdowała się w bliskim sąsiedztwie nieistniejącego już kościoła szpitalnego św. Stanisława. Znajdował się on w miejscu rozebranej wcześniej kamienicy z numerem 3.

Na miejscu rozbieranej narożnej kamienicy z numerem 4 wcześniej istniał mniejszy budynek - pałac hrabiego Czapskiego z połowy XVIII wieku. Kamienicę na jego miejscu wzniesiono około 1900 roku. Po spaleniu w 1945 została ona przebudowana bez zachowania dawnego stylu. O tych odkryciach szerzej informowaliśmy w Raporcie nr 30. 

Archeolodzy odkryli też pozostałości innej świątyni podczas prac ziemnych w rejonie ul. Bernardyńskiej. Były to pozostałości nieistniejącego kościoła św. Idziego. Powstał on prawdopodobnie w połowie XIII wieku. Wcześniej z rozebranej kamienicy przy Zbożowym Rynku 3 do muzeum trafiły zabytkowe tonda z dawnego kościoła św. Stanisława, który mieścił się w tej lokalizacji. Więcej informacji na ten temat znajduje się w „Raporcie nr 9” 

Tramwajowa historia

Zimą na ul. Długiej spod warstwy asfaltu wydobyto też stare szyny tramwajowe z lat 1957-58. Ich fragment został oczyszczony i wbudowany w nową stylową nawierzchnię jezdni z kostki kamiennej. Przypominają one o kursującej przez Zbożowy Rynek i ulicę Długą pierwszej linii tramwajowej. Więcej informacji na ten temat znajduje się w materiale „Tramwajowa historia ul. Długiej”