Z okazji 100 rocznicy powrotu Bydgoszczy do Polski, 20 stycznia o godz. 17.00 w Spichrzach nad Brdą przy ul. Grodzkiej odbędzie się wernisaż wyjątkowej wystawy „Ku wolności. Bydgoszcz 1914-1920”. Została przygotowana specjalnie na setną rocznicę powrotu Bydgoszczy w granice Polski. Ekspozycja przybliży życie bydgoszczan w tamtym okresie, a także pokaże najważniejsze wydarzenia, jakie doprowadziły do włączenia naszego miasta do Polski. Na wystawie zobaczymy m. in. kadry z codziennego życia bydgoszczan z okresu I wojny światowej, a także pocztówki, wycinki z gazet czy szklane diapozyty.  

Wystawie towarzyszyć będzie Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920”. Jej organizatorami są Uniwersytet Kazimierza Wielkiego i Muzeum Okręgowe – wspólnie proponują podróż do Bydgoszczy lat minionych i pochylają się nad tematami związanymi z dziejami naszego miasta i regionu od przełomu XIX i XX w. do 1920 roku. 

Konferencja podzielona została na sześć część – każda z nich poruszać będzie inne szczegółowe zagadnienie”: 

• Bydgoszcz i region pod zaborami  - dzieje miasta i jego mieszkańców w latach zaboru pruskiego, rozwój przestrzenny, demograficzny i gospodarczy miasta, a także kultura, oświata, życie codzienne. Bydgoszcz wielokulturowa: Niemcy, Polacy, Żydzi jako sąsiedzi, ich parafie i świątynie. Bydgoszcz jako stolica regencji, życie polityczne, prezydenci regencji

i burmistrzowie, wybory do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy. Wybitni bydgoszczanie: Niemcy, Polacy, Żydzi.

• Bydgoszcz i region w czasie I wojny światowej - zmiany, jakie dokonały się w obliczu miasta i regionu w czasie Wielkiej Wojny we wszystkich dziedzinach życia, także po względem społecznym i obyczajowym. Dzieje wojenne garnizonu bydgoskiego, lazarety

i szpitale wojskowe, obozy jenieckie dla jeńców rosyjskich. Polacy w armii niemieckiej. Przemysł, handel i rzemiosło w warunkach wojennych. Życie codzienne bydgoszczan w sytuacji ekonomicznego kryzysu wojennego, przemiany obyczajowe i mentalnościowe, rola i pozycja społeczna kobiet. 

• Bydgoszcz i region w dobie powstania wielkopolskiego 1918/1919 - polskie organizacje w Bydgoszczy w przededniu kapitulacji Niemiec, przygotowania do odzyskania niepodległości, tworzenie struktur przyszłego państwa polskiego. Bydgoszcz w momencie zakończenia wojny; zima 1918/1919 i „rewolucja listopadowa” w mieście. Sytuacja polityczna, działania władz miejskich i regencyjnych. Garnizon bydgoski po powrocie jednostek frontowych, organizacja i działalność Grenzschutzu. Powstanie Wielkopolskie w regionie, bydgoszczanie uczestnicy walk powstańczych, konspiratorzy i działacze społeczni.

• Bydgoszcz w oczekiwaniu na Niepodległość 1919 r. - sytuacja w Bydgoszczy od podpisania rozejmu w Trewirze do powrotu Bydgoszczy w granice suwerennej Polski. Relacje polsko-niemieckie, przygotowania do przejęcia miasta przez władze polskie. Ewakuacja niemieckich urzędów i instytucji, dziedzictwa materialnego, w tym pomników czy zbiorów niemieckich towarzystw, m. in. Towarzystwa Historycznego dla Obwodu Nadnoteckiego, ewakuacja niemieckich jednostek wojskowych z garnizonu bydgoskiego, budowa polskiej administracji.

• Powrót Bydgoszczy do Macierzy 1920 r. - wydarzenia stycznia 1920 roku, przejęcie Bydgoszczy przez władze polskie; kontrowersje związane z datą dzienną wydarzenia. Przejęcie garnizonu przez wojsko polskie, jego organizacja i historia jednostek w nim stacjonujących. Emigracja ludności niemieckiej i żydowskiej, imigracja i zmiany w strukturze ludnościowej mieszkańców, dzieje mniejszości rosyjskiej, emigrantów z Rosji Sowieckiej. Organizacja władz miejskich, życie polityczne w pierwszym roku niepodległości – partie i ugrupowania polskie i niemieckie. Polonizacja szkolnictwa i stosunków wyznaniowych, organizacja polskiego życia kulturalnego, teatr, prasa, życie codzienne.

• Bydgoszcz i region (1914-1920 ) – pamięć i tożsamość. Upamiętnianie bydgoskich i regionalnych wydarzeń z epoki, polsko-niemieckie dziedzictwo kulturowe, mogiły poległych żołnierzy z czasów I wojny światowej i powstania wielkopolskiego, pomniki i tablice pamiątkowe, inne miejsca pamięci w mieście i w regionie. Relacje, pamiętniki i wspomnienia świadków, artykuły ówczesnej prasy.

Wernisaż wystawy „Ku Wolności. Bydgoszcz 1914-1920”, - 20 stycznia, godz. 17.00, Spichrze nad Brdą. 

Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Na drodze do Niepodległości. Bydgoszcz w latach 1914-1920” – 20 i 21 stycznia, Spichrze nad Brdą. Szczegóły  TUTAJ.