Na terenie Bydgoszczy znajdziemy blisko 600 domków dla ptaków, które wymagają czyszczenia. Usuwanie starych gniazd z wnętrza skrzynek ma za zadanie oczyszczenie z potencjalnych pasożytów, które mogą stanowić zagrożenie dla nocujących w czasie zimy ptaków, ale także przyszłych młodych. Każdy lokator budki urządza ją po swojemu, czyli buduje w środku gniazdo. Poszczególne gatunki mają swoje preferencje, ale zwykle jest to mieszanina traw, liści, sierści, piór i ziemi. W przeciwieństwie do naturalnych dziupli w budce lęgowej nagromadzony materiał nie jest w stanie sam się rozłożyć i co roku wymaga uprzątnięcia. Nieposprzątana budka stanowi bowiem doskonałe miejsce do rozwoju pasożytów, które mogą szkodzić pisklętom oraz dorosłym ptakom. Poza tym coraz grubsza warstwa gniazd, sprawi, że będzie tam zwyczajnie ciasno, ale też niebezpiecznie, kiedy jaja lub pisklęta znajdą się zbyt blisko otworu wlotowego. Miasto szuka wykonawcy, który oczyści ok. 600 skrzynek lęgowych dla ptaków oraz 70 skrzynek dla nietoperzy. Skrzynki zlokalizowane są w parkach, lasach komunalnych i innych terenach zieleni miejskiej.

Czyszczenie budek lęgowych w ogrodzie

Jeśli masz w ogrodzie budkę lęgową, warto wyczyścić ją przed nadejściem wiosny. Dzięki temu kolejne ptaki będą mogły zrobić w niej gniazdo. Zgodnie z obowiązującym prawem budki lęgowe można czyścić w okresie od 16 października do końca lutego następnego roku. Dlaczego? W zimie skrzynki lęgowe są często wykorzystywane przez ptaki jako schronienie, zwłaszcza w czasie mrozów i opadów śniegu. Przed wiosną warto więc ponownie oczyścić je z odchodów i przyniesionych traw, mchów czy piór (ptaki w ten sposób docieplają zimowe lokum). Czyszczenie budki lęgowej polega na usunięciu z niej starych gniazd i innych materiałów znoszonych przez ptaki. Dodatkowo, w trakcie czyszczenia skrzynki należy zwrócić uwagę na jej stan techniczny i w razie potrzeby naprawić uszkodzenie lub wymienić skrzynkę na nową. Jeśli musieliśmy zdjąć budkę z drzewa, po skończonej pracy zawieszamy ją z powrotem w to samo miejsce, tak aby jej zimowi lokatorzy mogli nocą znów tam powrócić.

Wywieszając nową skrzynkę zastanów się, który gatunek chcesz zaprosić do swojego ogrodu i w zależności od tego wywieś skrzynkę o konkretnych parametrach (pomocne jest bazowanie na modelach skrzynek według prof. J. Sokołowskiego – parametry dostępne są w Internecie). Pamiętaj także że im więcej tym lepiej, nie oznacza właściwie - nie należy „obwieszać” ogrodu skrzynkami. Niektóre gatunki nie lubią sąsiedztwa. Zaplanuj ptasie domostwo tak, aby faktycznie służyło ptakom. Pamiętaj o poidle dla ptaków na skwarne, wiosenno – letnie dni.

Zakładanie budek lęgowych w okolicach lasu 

Budki lęgowe znajdujące się w bliskim sąsiedztwie lasu, mogą być rabowane przez dzięcioły. Powody, dla których dzięcioł może rozkuwać otwór wlotowy do budki są najczęściej dwa: chce się dostać do lęgu i go zrabować, tym samym zdobywając pożywienie albo skorzystać z budki lęgowej jako miejsca noclegowego albo lęgowego. Dzięcioły w naturze rzadko polują na pisklęta innych ptaków. Kiedy jednak dostarczymy wadliwe budki, dzięcioł może się wręcz wyspecjalizować w korzystaniu z tego źródła pokarmu. Co zrobić, aby zabezpieczyć otwór wlotowy? Metod jest kilka, jedną z nich jest np. stosowanie okuć z wykorzystaniem metalowej płytki. Duży problem może pojawić się gdy zostawimy rozkutą, popsutą budkę lęgową na przyszły sezon i zagnieżdżą się w nim np. sikory - istnieje wtedy bardzo duża szansa, że budka zostanie zrabowana przez dzięcioła albo kunę z uwagi na duży otwór wlotowy.