logo miasta - trzy kolorowe spichrze
Translate:

Twórca bydgoskiej Sielanki




Choć nazwisko Jana Kossowskiego może nie być powszechnie znane, projekty jego autorstwa spotkać można w całym mieście. Najwięcej na bydgoskiej Sielance. Dziś wiele jego projektów to najlepszy dowód na to, że dobra, modernistyczna architektura się nie starzeje.


Urodzony w 1898 roku na Podolu Kossowski aż do 1923 r. niewiele miał wspólnego z Bydgoszczą. Po ukończeniu gimnazjum w Winnicy rozpoczął studia w Odessie. Jego życie zmieniła I wojna światowa. W 1917 r. jako ochotnik walczył w I Korpusie Polskim pod dowództwem gen. Dowbora-Muśnickiego. Jednak już rok później w skutek odniesionych ran przynajmniej na jakiś czas zmuszony był opuścić wojsko. Mundur ubrał ponownie w 1920 r. był wziąć udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po jej zakończeniu krótko przebywał w Poznaniu i Toruniu, by ostatecznie trafić do naszego miasta. Wybór nie był przypadkowy. Jan Kossowski zdecydował się na Bydgoszcz, bo chciał rozpocząć naukę w Państwowej Szkole Przemysłu Artystycznego. W 1924 r. Kossowskiego zatrudnił znany bydgoski architekt Bronisław Jankowski. Pracując w biurze przy ul. Dworcowej 62 obaj projektowali wille na zdecydowanie najbardziej prestiżowym osiedlu Sielanka. W 1933 r. Bronisław Jankowski w związku z panującym kryzysem zdecydował się zamknąć biuro. Kossowski przeniósł się na ul. Chwytowo i zaczął pracę na własny rachunek. W latach 30-tych XX wieku zaprojektował ponad 30 kamienic i willi w Bydgoszczy. Stworzone przez niego budynki stanęły na m.in. na ulicach Markwarta, Dworcowej, Chwytowo, 20 stycznia, Moniuszki, Gdańskiej, Zamoyskiego, Sułkowskiego, Sobieskiego, Kościuszki, Jagiellońskiej, Jodłowej, pl. Wolności, czy pl. Piastowskim.

Był odpowiedzialny m.in. za przebudowę Fabryki Rowerów i Motocykli "Tornedo" znajdującej się przy ul. św. Trójcy. Przykładem kompozycji stworzonej z prostych płyt jest kamienica przy pl. Wolności 7. Na jej parterze znajdował się salon samochodowy. W trakcie II wojny światowej Jan Kossowski pracował m.in. w biurze architekta Karla Schauma, a po zakończeniu działań wojennych nowe miejskie władze szybko postanowiły wykorzystać jego talent i umiejętności. Jeszcze w 1945 r. Kossowski został kierownikiem Odziału Rozbudowy i Urbanistyki. Nadal projektował, tradycyjnie już głównie w Śródmieściu. Był twórcą m.in. prostego, strzelistego obelisku, który do dziś stoi na placu Wolności. 

Do końca życia głosił koncepcję budowy nowego teatru na pl. Teatralnym. Tego pomysłu nie udało się jednak zrealizować. Jan Kossowski zmarł w styczniu 1958 r. w wieku 60 lat. Pochowany został na cmentarzu Nowofarnym. 

W ostatnich latach wiele budynków zaprojektowanych przez wybitnego architekta odzyskuje blask. Między innymi charakterystyczna zaokrąglona kamienica czynszowa przy ul. Św. Trójcy 5 oraz wille wzniesione krótko przed wybuchem wojny, wille na os. Leśnym (m.in. przy ul. Sułkowskiego i Jodłowej) . W tym roku zlecone zostały prace przy ul. J. Zamoyskiego 21. Więcej informacji o tym obiekcie znajduje się w tekście „Modernizm z wykuszem”.